Rutas: Oinez

Zegamako geralekutik abiatuta Andraitzeko lepora igoko gara. Andraitz eta Arbelaitzeko tontorrak zapaldu ondoren Katabera karst eremua inguratuz Biozkorniara joango gara, handik Zegamako geralekura jaisteko.

Deskarga mendatetik abiatuta Arrolamendi edo Satui izenaz ezagutzen den mendikatearen tontor nagusiak lotuko ditugu. Gora-behera handiena hasieran aurkituko dugu, Arrolako tontorra harrapatu arte. Hortik aurrera gora-behera txikiekin Arranoaitz, Oregi eta Jentiletxe tontorretatik pasatuko gara mendikateko garaiena den Gorostiagara iritsi arte.
Ibilbide guztian zehar GR 34.1 (Donostia – Arantzazu) ibilbidearen marka zuri-gorriek lagunduko digute bide zuzena jarraitzen.

Ipiztera joateko bide laburragoak badauden arren, Udalaitz eta Anbotoren artean kokatuta dauden Aramaioko mendiak ezagutzeko aukera ematen digu ibilaldi honek, eta bide batez, aipatutako bi mendiok ikuspuntu ezberdinetatik begiratuko ditugu. Joan-etorriko ibilaldi bat izan arren itzulerako tarte batzuk eztira joaterakoan jarraituko ditugun berak izango.

Berastegitik abiatu eta Leitzara doan errepidean gora egingo dugu lehendabizi, autobidera sartzen den errepidera gero, autobidearen azpitik pasa eta mendian gora abiatzen den pista zabala hartzeko. Pistan gora egin eta 10 bat min aurrerago eskubi aldetik abiatzen den porlanezko bide zabal batekin egingo dugu topo: hari jarraituz etxe bakan batzuek osatzen duten auzo batera helduko gara. Etxe hauen sarbideak bartertuz gero, bi aukera ditugu aurrean: pista nagusari jarraitzea ezker aldera joz edota ordura arteko norabideari jarraituz lurrezko pista bati jarraitzea.

Salimos de la plaza de unzaga de Eibar,frente al ayuntamiento,por la calle por la que asciende la carretera que lleva a elgeta y unbe,en pocos minutos la carretera gira a la derecha alrededor de un parque(queda arriba) y nosotros seguiremos en linea recta,valle arriba,por la calle ubitxa,en direccion a unbe.

Pronto pasaremos bajo el puente de la autopista,aqui hay un cruce,subiremos hacia la derecha y enseguida llegaremos a otro cruce,lo ignoraremos porque frente a nosotros ya esta el monte,iremos hacia el,estamos sobre la regata de ubitxa,en el lugar hay una fuente y el riachuelo se mete bajo las calles de Eibar.

Ibilaldia Pònth deth Ressèc-en hasten da, Montardoren iparraldean, eta mendia eskuinetik ingurutzen du azkenengo aldapari hegoaldetik ekiteko. Igo beharreko altuera aipagarria izan arren, atsedenaldiak egiteko toki aproposak daude bidean, idarrak berritu eta igoera samurragoa egin dadin. Toki hauetako bat Restancako aterpea da (www.restanca.com). Egun bakarrean egiteko moduko ibilaldia den arren, igoera bi egunetan bana daiteke aterpe honetan gaua pasatuz.

Kaixo mendizaleok.
Oskia mendira joateko, Atondo herrian berebila utzi, ondoren herritik gorantz doan kareharrizko pista hartu. Gutxira,ur biltegi baten ondoan, ezkerreta burdinezko ataka orlegi bat igaro eta bidetxur batetik ezkerreko bidea hartu (harripilez dago markatua).
Hortik uneoro dena gorantza, harripilak jarraituaz, malda gogor batean goiko gandorraraino. Hemen ezkerretara jo eta gandorraren amaieran dago tontorra. Jeisteko bide bera erabili.
Joan-etorria 2 ordutan egin daiteke.

Aparkalekutik pinudiko larrean gora abiatu eta (erne!) berehala antzemango duzue eskubi aldean pista belartsu bat: hari heldu behar diogu, zuzenean gora jotzen duen bidea alde batera utzita. Bidea seinalatuta dago, marra zuri-gorri-horiekin, eta arretaz jarraitu behar zaio seinalizazioari, izan ere asko dira ezker-eskubi bereizten diren bidezidorrak.

Bideak gora-behera gutxirekin egiten du aurrera hasieran, baina halako batean behera egiten hasten da pinudi batean barrena eta hala jarraitzen du pixkanaka jaitsiz 200 m beherago Minetako Ertza inguratu eta Txurrumurrutik datorren errekastoa zeharkatu arte (goien ikusten da haitzaren ertz ikaragarria). Handik aurrera bidezidorrak gora jotzen du berriz, pagadian barrena, sigi-saga aldapa haundienetan, aldapa leundu eta berriz pinu artean sartzen den arte. Erroilbideren itzala atzeman daiteke goien, adar artetik, baina guk HMra jarraitu behar dugu, zeharka, gorabehera gutxiko bidezidorrari jarraituz, harik eta basoa bakandu eta Aritxulegi aldeko bizkarrera heldu. Han hesitutako eremu batekin egingo dugu topo eta Aritxulegiko mendatera jarraitzen duen bidezidorra utzita, ezker aldetik joko dugu gora, hesiaren paretik, goien ageri den haitzartera (Enarri).

Lanbreaberaino kotxez Zeanuri herria zeharkatuz Undurraga urtegiranzko norabidean. Pistatik aurrera Aginaldera, Era. Aldaminepetik HErantz, Dulau zeharkatu Azero aldera. Bidean erreparatu Aginalde eta Arimekortako aginez, trikuharriaz, eta Aizpegiko aterpeaz (Bizkaiko lehen aterpe partikularra, Jose Mari Rotaetxerena), haitzpeko Elurretako amabirginaren aterpeaz. Mra Lapurzulotik Egiriñao eta Arraba aldera abia gaitezke.
Azeroko bidetik Gorbeia tontorrera (zoritxarrez ezin izan dut gauza handirik ikusi lainoa zela-eta, eta hori dela-eta buelta batzuk eman egin behar izan ditut Zarateko bidea topatu dudan arte). Gorbeiatik Aldaminozpera jaitsi naiz, eta hemendik Dulau aldera.

CON EL COCHE yendo desde Bilbao, cogemos dirección a Balmaseda, pasando todo el valle de Mena (Villasana de Mena), y subiendo el puerto del Cabrio. Aquí cogemos dirección a Espinosa de los Monteros, y tras pasar el pueblo, a unos 5 o 6 Kms. justo antes de llegar al pueblo Las Machorras, cogemos un cruce a la derecha que indica que tenemos que ir al puerto de la Sía. Son 7 Kms. de subida, y cuando llegamos a lo alto del puerto, aparcamos el coche a la derecha, justo delante del cartel indicador del puerto.
INICIO DEL RECORRIDO (Vamos a hacer 3 picos)
Partimos por la pista que está a la derecha de la carretera por la que hemos subido y dejado el coche siempre en dirección hacia los molinos de aspas, y cuando llegamos a los primeros, dejamos la pista principal y nos metemos en la pista que pasa justamente por debajo de los molinos, hasta llegar al último, en el que se encuentra el primer pico o buzón (35 minutos), EL MORUCO (1445 m).