Rutas: Araba

Pipaoneko eliz ondoan lagako dogu kotxea, leku nahikoa dago hemen hortarako. Kaletik behera abiatuko gara eliza eskubi aldera utziz. 200 metrotara eskubi aldera joango gara pistatik. Hilerria ezkerrean laga eta hasi maldan gora hesi bat arte. Hemen ere laga daiteke kotxea.
Pista jarraitu bidegurutzei kasu egin barik. Berehala lepo batean egongo gara. Ezkerretara Semendia mendia igo nahi badezute hemendik abiatu. Bidea jarraitu ehiza postuak ezkerretara utziz. Pista bason sartzen da. Jarraitu neke handirik gabe beste hesi batera heldu arte, zeharkatu eta jarraitu bideari. Berehala ehiztarientzako dagoen aterpe batera iritsiko gara. Hemen eskubirantz joan.

Amaritu mendia txikia izan arren, kristoren mendia da. Ez dakit zergatik idazten dizuedan, ze baliteke hau irakurtzean denak, \"nere\" mendira joatea nahiko duzue eta mendi honen ezaugarri garrantzitsuena (lasaitasuna)

, eta aurkitzen dudan bakea amaitzea.
Apodakako boleran kotxea utzi, eta erreka aldera joko dugu zubi eder batetik igarotzeko. Behin zubia pasata, aurrekaldean langa batekin topauko gara eta bahin pasata eta ITXITA, ezker aldera hartu behar da. Eta segituan bide zabal bat agertuko zaizue, bide hori jarraitu eta 40 minututan Amarituko gaina zapalduko duzue.

Gailurretik, Gasteiz osoa ikusten da, beste aldera armikeloa (beste 40 minutura), Letona herria, hurrutirago Gorbeia ......

bastidatik San Gines parkera joango gara.Bertan, kotxeen aparkalekuaren amaieran dagoen eskubiko pista hartu.700m aurrerago, ezkerreko bidezidorrari jarraituz, beste pista batera iritsiko gara. Honi segituz, malda gogorrak pasa ondoren, teilaturik gabeko txabolaren parean ezkerretara igo bidezidorretik. Santuariora heltzean, IE rantz joan hiru buzoi dauden tontorrera iristeko, M rantz hartu erpingeodesikora joateko.
Gogortasun handiena erdialdean du, eroritako txabolaren aurretik, behin hau igaro omdoren erraza da.

Excursión preciosa y sencilla. Desde este pueblecito se toma una pista que va ascendiendo hasta el idílico collado de Leizaga, reconocible por su borda. Desde allí, a mano izquierda, seguimos las balizas de árboles y rocas. El camino se va encajonando en la piedra, en un paisaje digno de "El señor de los anillos", hasta llegar a un vallecito suspendido. Es aquí donde hay que estar atento para no pasarse la subida final a la cima que queda a nuestra izquierda y que no es visible si los árboles tiene hojas.
Para bajar recomiendo volver al vallecito y continuar por la otra vertiente, pasando por la ermita de Santakurutz, hasta llegar más abajo, en terreno despejado junto a una pista, a un panel informativo de la zona.

La ascensión comienza el el alto del puerto de Paul (La Tejera), entre los Km. 25 y 26 de la carretera de Vitoria a Salinas de Añana.

(0) Dejamos el coche en la parte izquierda (aparcamiento de tierra) junto al cartel de "Prohibido verter escombros".
En este mismo lugar se inicia una pista de tierra que seguiremos.

(1) 3 minutos, seguimos por la pista sin tomar la desviación que aparece a nuestra derecha.

(2) 5 minutos, pasamos bajo el tendido de alta tensión, manteniendo la misma dirección.

(3) 20 minutos, un cairn (pequeño monton de piedras) nos indica que debemos abandonar esta pista por la derecha, iniciando un corto repecho, y a continuación un comodo llano.

hau da beste proposamena Vallegrull bisitatzeko. La Lastran utziko dugu kotxea. Parkinetik Villamardoneserantz doan pista segitu, errotarekin topo egin arte. Han, errotaren ondoan, aurkituko dugu erreka (udan lehortuta). Erreka izango da gure ibilbideko kidea. Hesiak aurkituko ditugu eta, hala edo nola, pasatuko ditugu; beste batzuetan erreka zeharkatuko dugu, besteetan... Ez zaizkizue batere inportatuko zailtasunak, hain ederra den pagadia eta ingurua! Pagoak, aritzak, lizarrak, urrondoak, gorostiak etabar aurkituko dituzue eta, animaliak, ixil-ixilik bagabiltza ere.
Gero eta estuago izango da desfiladeroa, eta jarraitzen dugun bideak, pixkanaka altuera irabazten du. Eta hemen da gakoa: ezkerretik datorren errekatxo (ordu bat eta laurden ibili ezkero) baten ur-jauzi txikia aurkitu behar dugu. Errekatxo hau segitu behar dugu, bestela irtenbidea txarra benetan izangu dugu aurrera segitzeko.

Kanpezutik abiatzen den bide nagusia tontorreko antenara eramaten duen pista da. Hemendik kotxeak igo daitezke baino ez da oso ohikoa hauek igotzea. Kanpezuko plazatik gora doan kalea har- tu beharra dago lehenbizi, gurutzebide batera iritsi harte. Hemendik aurrera doan bidea hartuko dugu kanposantua ikusi harte eta gero eskubira doan porlanezko bidea jarraituko dugu futbol zelai zaharrera iristeko. Hemendik ezkerretara piñu artean doan bidea segi behar da, pista jarraitu ezkero galtzerik ez dagoelarik. Bide hau jarraitzeak pixka bat aspertu egiten nau, horregatik komenigarriagoa izaten da kostalerarako bidea hartu (Kostalera kanpezutik ikusi) eta Nazar-eko portura iristean ezkerrera hartu beharrean eskubitara joatea, Kodes mendizerrako tontorretatik Ioarreraino iristeko.

Villafria herriko etxeak bi multzotan banatuta daude, elkarrengantik 200 bat metrora: ekialdean dagoen etxaldetik mendi aldera abiatzen den asfaltatutako pista da bilatu beharrekoa. Pista hau jarraitu behar da eskubi aldeko soroa bukatzen den arte eta han eskubira jotzen duen pistari jarraitu, hainbat adar batzen dituen bidegurutze handi batera heldu arte, 300 m. aurrerago. Ondo seinalatuta dago han bidea: ezker aldera eta gora jotzen duen pista zabala hautatu behar da. Pista honek etengabeko aldapan gora eramango gaitu zuzenean Bernedo aldetik (Okon ermitatik) datorren bidearekin bat egitera, bidegurutzetik 1.400 metrora. Han (seinalea) gora egiten duen bideari jarraitu behar diogu. Oinezkoek sakondutako bidea da, sigi-saga igotzen dena, ezpel eta pagoz inguratua baina oztoporik egin gabe. Bidegurutze gehienetan seinaleak jarrita daude, baina zalantzarik izanez gero ere erraza da bide nabarmenena atzematea. Puska bat gorago eginda bidea moteldu eta berdinean jarraitzen du, gora egin gabe: ez duzue zertan kezkatu, hori da bidea; laster egingo duzue topo San Tirsoren bonetarekin. Haitz ezagungarri honen itzaletik atera orduko izango gara gandorrean eta Errioxa aldeko soro amaigabeak izango ditugu begibistan.

POR SOJO (ARABA)

En la casa del barrio Sobrevilla de Sojo señalada en «Cómo Ir» tomamos la pista que allí mismo nace y que discurre paralela a un muro de piedra sacándonos en pocos metros del pueblo. Pasamos junto a una vaquería y, un poco más adelante, observamos a la derecha de la pista el inicio de una ancha pista poco definida que va a parar a una puerta. No tomarla. Seguir por la principal.

Llegamos (¡ojo!) a una bifurcación para seguir por la derecha. Si miramos hacia atrás obtenemos una bonita vista de parte de Sierra Salbada y del Castro Grande.

VARIAS BIFURCACIONES

Monasteriogureneko iturritik bi pista ateratzen dira, bat ezkerrera eta bestea eskumara; eskumakoa hartu eta pista bat jarraitu ordubetez urtegi txiki bat topatu arte; eskumatik berriro be bidezka bat aterako da apurka apurka gora joz; errez ikusiko da bidea pagadi artean gora beti joz, inoiz ez bera. Buelta bide beretik edota puntatik Gasteizera begira eskumatik ateratzen den beste bidexka batetik, monasteriogurenera heletzen da ezkerretik ateratzen zen pista horretatik ain zuzen