Rutas: Nafarroa

Otsondo mendatean Urritzateko errepidexka hartuko dugu, eta Aitzpitzako errepetidorearen azpian utziko dugu. Bertatik lehen Maistrugaingo estazioko harrespil eta zutarria bisitatuko dugu. Gorramendiko gailur hondakinez jositik igarota, Gorramendiko zutarri ikusgarriaren bila joanen gara. Autoa utzi dugun tokira itzuli eta lurrezko pista hartuko dugu Ihintzpideko leporantz, eta bertako zutarri handia mirestu. Ihintzpide eta Otsameaka mendietara igoko gara. Txangoa, nahi izanez gero, luza genezake, Gartzabal edo Buztanzelai mendietaraino.

Olotoki mendira igoko gara, Itzalletik eta Atagaitzako urjauziaren parean igaroz. Itzalletik mendebalderantz aterako gara. Askaldegi baten parean pista nagusia utzi eta mendebalderantz segituko dugu. Utzi berri dugun pista hori jaisteko erabiliko dugu. Orain ez gara hartu berri dugun lurrezko pistatik aldenduko. Pixkanaka eskuin alderantz joanen gara biratuz, pistatik atera gabe. Pista zelai batean amaitzen da, baina bidexka bat hasten da zelaia mugatzen duen txarrantxaren parean. Bidexka horri jarraituko diogu, behin ere galdu gabe.

Olotoki mendira igoko gara, Itzalletik eta Atagaitzako urjauziaren parean igaroz.

Aitzarbil eta Loiaundi gainak igotzeko txango erraz eta atsegina. Gorostietako mendateko 5. kmtik abiatuko gara. Hor pista zabal bat hasten da ekialderantz. Autoz ere pare bat kilometro egin genezake, denboraz urri ibiliz gero. Irumugarrieta lepora eramanen gaitu pista zabalak, bihurgune zabal batzuen ondotik. Behin lepoan, langa pasatu eta txarrantxaren ondotik ekinen diogu Aitzarbilgo malda gogorrari. Txarrantxak berak eramanen gaitu gailurreraino. Mendi bizkarrean biderik ez dago eta harriek trabak jarriko dizkigute batzuetan, baina oro har zailtasun handirik ez dago.

Lizarragako errepideko 21. kman, langa bat pasatuko dugu, Lezaungo txabolen ondotik. Ekialderantz joko dugu bi mazelen arteko arroilean gora. Pagadi ederrean barrena ibiliko gara, igotzen etengabe. Bidea ez da oso nabarmena baina zailtasunik gabe jarraitzen da. Behin lepo batera iritsita, jaisten hasiko gara, Zaborrateko borden aldera. Borden inguruan, harrizko murruarekin eginen dugu topo. Murru honen parean ekinen diogu aldapa gogorrari, eta Malkaxkoko gailurreko ordoki zabalera atera. Hurbil ikusiko dugu Iturgoiengo baseliza eta, haratago, Mugagako bizkarra.

Eskisaroiko lepoan autoa utzi eta ekialderantz joko dugu, bidean gora, Oiarmunoko hegietan zehar. Andregaingo lepo zabalera aterako gara, pinudi bat atzean utzita. Bertan, eta Atxuelako hegietan, hainbat harrespil aurkitu beharko genituzke... geuk behintzat ez genuen arrastorik ikusi.

Eneritz herriko plazatik hegoalderantz hasten den pista hartu eta ezkerraldean txalet eta etxalde batzuk utzita, gorantz hasiko gara. Luze gabe Santo Domingoko baseliza dagoen lepora iritsiko gara. Metro batzuk aurrerago, hego-ekialderantz igotzen den lurrezko pista hartu eta berehala bi gainen arteko lepoan izanen gara. San Martinera igotzeko ezkerraldeko pista hartu eta igotzen hasiko gara. Gailurra inguratzen duen pinudian gurutzebideko gurutzeak ikusiko ditugu. Gailurreko baseliza handia miretsita, lepora itzuli eta kontrako hegian gora hasiko gara. Lurrezko pista goraino eramanen gaitu.

Landakoa arroilean gora hasiko gara, Agoitz eta Nagore arteko errepidearen 9. kilometroan. Esparru hesitua eskuin aldetik inguratu eta zelaietan gora hasiko gara ekialderantz, pista aurkitu eta Alotz herriaren hondakinak ikusten diren lepora iritsi arte. Pista utzi eta ipar-ekialderantz jarraituko dugu, mendi sokaren erpinetik, bidexketan barrena. Mendia izeneko bizkarra igo gabe, sakana inguratuko dugu -ikus mapa- pinu eta zuhaixken artean, mendiaren gainaldea tokirik garbienetan irabaziz. Soro handi batera aterako gara. Ehiztarien trona batek pista hartuko dugun tokia seinalatuko digu.

Igariko mendatean autoa utzi eta gure gainean, ipar-ekialdean, dagoen mendi mazela pinuz josiari ekinen diogu, iparrerantz. Berehala pista belartsu batean egonen gara, mendi sokaren gainaldean gora egiten duena: Ardibidea da. Pinudiak bi aldeetan izanen ditugu, baina noizbehinka zabaldu eta paisaia ederrak ikusiko ditugu. Pistak gorabehera batzuekin egiten du iparrerantz, eta aldapa behera handi bat eginda, Atsagarbiako harria ikusiko dugu, dagoeneko nahiko hurbil.

Zuntzarren herriko saihesbidearen aurrean -errepidearen beste aldean- hasten den pistatik abiatuko gara mendebalderantz. Berehala langa bat igaro eta pista gora hasiko da. Pistatik jarrituz gero San Antonio baseliza dagoen lepora iritsiko ginateke, baina tenplu txiki eta txukun hori jaitsieran ikusiko dugu. Orain, lepo horretara iritsi baino berrehun bat metro lehenago hasten den bidetik abiatuko gara. Bide hau pistak bihurgune itxi bat egin eta ehun bat metro geroago hasten da. Hasieran zabala da, eta basoan gora egiten du hego-ekialderantz.