Rutas: Itzulia, jaitsiera beste bide batetik

Irurita herrian, hego-ekialderantz eta eliza aurretik igarotzen den kalea hartuko dugu. Berehalaxe pista bihurtuko da eta pixka bat gora egin eta noranzko bera jarraituz (marra txuri-berdeei jaramonik egin gabe) landak zeharkatzen hasiko gara. Laster eskuinetara beheraxeago Artesiagara doan errepidea ikusiko dugu eta hogei bat minutura, argindarreko poste batera hurbiltzean, beherantz eskuinetara bide zidor bat hartuko. Erreka tarte batean sartu eta borda batera iristean (hamar minutu) aurrera doan bidea utzi eta eskuinetik erreka zeharkatu eta 40 metro gorago dagoen lepotxora igoko da.

Baigorritik Auza ez da ikusten, bere aurreko tontorrek traba egiten diotelako. Hego-mendebaldera begiratuta, “Trenpeta” izeneko tontor airosoa (802 m.) ikusiko dugu. Bere eskuineko hertzetik gora abiatzen da gaurko txangoa

Beherobin (330 m.), mendebaldetik datorren errekaren ondotik gorantz egiten du errepideak, eta guk erreka hau eskuin aldera dugula basoan gora doan bide zaharra hartuko dugu, hego-mendebalderantz, ezkerretara geratzen zaigula Errobi ibai jaioberria (sources de la Nive).

Zailtasunik gabeko ibilbidea da berez, baina euriteen ondoren lokaztuta egon daiteke tarte askotan. PR Gi-53 eta PR Gi-54 bideen arrastoa jarraitzen du tarte batzuetan. Igoera osoa izartxo more batzukin markatuta dago.

Uliako igoera Talaiako bideari jarraituz, San Pedrotik abiatuta. Talaia bidea bide erraza eta ondo markatutakoa da, oinezkoentzako berariaz egokitua. Hari jarraitzen dio ibilbideak gehienean. Jende asko ibiltzen da jai egunetan. Itzulera mendi bizkarrean barrena egiten du, Bidebietara jaisteko Herri Ametsa ikastolaren paretik.

Uliako itsasertzeko bidezidorrari jarraitzen dio, San Pedrotik hasi eta Talaiako bidearekin topo egin arte. Gero hari jarraituz itzultzen da San Pedro aldera, mendiaren bizkarrera igo arte (ikastolatik gertu). Han bizkarretik jarraitzen du Almirantearen gotorlekutik paseaz, aurreraxeago Hegoaldeko hegian behera San Pedrora jaisteko.

Baztango bi gain hauetatik bailara osoaren gaineko ikuspegi ederrak miresteaz gain, bidean historiaurreko hainbat monumentu topatuko ditugu. Hobe udan ez joatea, landaretzak monumentuetako batzuk estal bailitzake.

Apaola eta Oianberri mendiak igo eta bidenabar, inguruko trikuharriak ere bisitatuko ditugu. Arranagaita tumulua ikusteko aldapa gogorra jaitsi -eta gero igo- egin behar da. Agian baten batek pentsa lezake ahaleginak ez duela merezi. Zuen esku.

I.laburreko eta ILuzeko seinaleen laguntasuna bide osoan.